Tuyển dụng ứng viên nữ hiệu quả: Giải pháp cho thiếu hụt lao động

Tuyển dụng ứng viên nữ là gì? 

Trong bối cảnh xã hội đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt lao động nghiêm trọng, việc tuyển dụng ứng viên nữ không chỉ là một chính sách nhân sự công bằng, mà còn là chiến lược sống còn đối với nhiều doanh nghiệp. Tuy nhiên, để thu hút được nhân sự nữ chất lượng cao, doanh nghiệp cần xây dựng môi trường làm việc thân thiện và có những chính sách hỗ trợ phù hợp.

Vai trò của tuyển dụng ứng viên nữ trong bối cảnh thiếu hụt lao động

1. Thực trạng dân số và lực lượng lao động tại Nhật Bản

Nhật Bản đang trải qua giai đoạn già hóa dân số nghiêm trọng, trong khi tỷ lệ sinh lại ở mức rất thấp. Điều này dẫn đến sự suy giảm nhanh chóng của nhóm người trong độ tuổi lao động, làm gia tăng áp lực lên nền kinh tế và các doanh nghiệp.

Báo cáo từ Bộ Lao động Nhật Bản cho thấy, dân số trong độ tuổi lao động (15–64 tuổi) đang giảm đều từ những năm 2000 và dự kiến tiếp tục giảm sâu trong tương lai.

2. Vì sao phụ nữ là nguồn lực tiềm năng chưa được khai thác hiệu quả

Mặc dù phụ nữ chiếm gần một nửa dân số và có trình độ học vấn cao, nhiều người vẫn gặp khó khăn trong việc gia nhập hoặc quay lại thị trường lao động. Các rào cản xã hội, thiên kiến giới, và thiếu các cơ chế hỗ trợ từ phía doanh nghiệp là những nguyên nhân chính.

Việc khai thác hiệu quả nguồn lực nữ sẽ không chỉ giải quyết bài toán nhân lực mà còn mang lại sự đa dạng trong văn hóa doanh nghiệp, giúp tăng năng suất và khả năng sáng tạo.

3. Những ngành nghề đang cần lao động nữ

Một số lĩnh vực đặc biệt thiếu nhân sự và phù hợp với thế mạnh của phụ nữ như:

• Y tế, điều dưỡng

• Giáo dục mầm non

• Bán lẻ, dịch vụ chăm sóc khách hàng

• Hành chính – văn phòng

Việc ưu tiên tuyển dụng nữ trong các ngành này không chỉ giúp giải quyết thiếu hụt lao động mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ và sự hài lòng của khách hàng.

Rào cản khiến phụ nữ khó tham gia thị trường lao động

1. Môi trường làm việc chưa thân thiện với phụ nữ

Nhiều doanh nghiệp vẫn còn duy trì văn hóa làm việc cứng nhắc, đòi hỏi làm thêm giờ hoặc không có chính sách hỗ trợ khi có con nhỏ. Điều này khiến nhiều phụ nữ, đặc biệt là các bà mẹ trẻ, e ngại khi ứng tuyển hoặc buộc phải nghỉ việc sau khi sinh.

2. Định kiến giới và sự bất bình đẳng trong thăng tiến

Một thực tế đáng buồn là nhiều phụ nữ không được trao cơ hội bình đẳng trong việc thăng tiến hoặc giữ vị trí quản lý. Các phòng ban như kinh doanh, sản xuất vẫn bị chi phối bởi tư duy “nam giới là chủ lực”, làm giảm động lực phát triển sự nghiệp của nữ giới.

3. Gánh nặng chăm sóc gia đình và trách nhiệm sinh con

Phụ nữ thường là người chịu trách nhiệm chính trong việc chăm sóc con cái và công việc nhà. Sự thiếu hụt trong việc chia sẻ gánh nặng gia đình giữa vợ và chồng khiến họ khó cân bằng giữa công việc và cuộc sống.

Chính sách hỗ trợ phụ nữ đi làm và cân bằng công việc – gia đình

1. Luật và cơ chế hỗ trợ từ chính phủ Nhật Bản

Nhật Bản đã ban hành nhiều chính sách như Luật Thúc đẩy phụ nữ tham gia xã hội (2016), Luật Ổn định việc làm cho người cao tuổi (sửa đổi 2021)... nhằm hỗ trợ phụ nữ tiếp tục làm việc ngay cả sau sinh hoặc trong giai đoạn chăm sóc gia đình.

Các doanh nghiệp cũng được khuyến khích xây dựng báo cáo đánh giá tình trạng lao động nữ và áp dụng biện pháp cải thiện môi trường làm việc.

2. Chế độ làm việc linh hoạt: làm ngắn giờ, nghỉ phép theo giờ

Một số chính sách doanh nghiệp tiên tiến đang áp dụng:

• Cho phép nhân viên chọn làm việc 4/5/6 giờ tùy theo tình hình gia đình

• Nghỉ phép có thể tính theo giờ, không cần xin nguyên ngày

• Cho phép làm việc từ xa, đặc biệt khi con nhỏ bị ốm hoặc cần chăm sóc tại nhà

Chế độ này giúp phụ nữ giảm áp lực và linh hoạt hơn trong việc cân bằng giữa công việc và gia đình.

3. Hỗ trợ nuôi con và tái gia nhập thị trường lao động

Một số doanh nghiệp còn hỗ trợ mở nhà trẻ trong công ty, hoặc hỗ trợ tài chính khi gửi con ngoài giờ. Ngoài ra, các chính sách tái tuyển dụng sau khi nghỉ việc để nuôi con cũng giúp phụ nữ quay lại thị trường lao động dễ dàng hơn.

Chiến lược tuyển dụng hiệu quả giúp tăng ứng viên nữ

1. Xây dựng hình ảnh doanh nghiệp thân thiện với phụ nữ

Truyền thông rõ ràng về các chính sách hỗ trợ, hình ảnh nữ nhân viên làm việc tích cực, sự hiện diện của nữ lãnh đạo là những yếu tố khiến ứng viên nữ cảm thấy yên tâm và có động lực ứng tuyển.

2. Đăng tải thông tin minh bạch và truyền thông tích cực

Thông tin tuyển dụng cần nhấn mạnh:

• Môi trường làm việc linh hoạt

• Chế độ thai sản, nghỉ con ốm

• Câu chuyện thực tế từ nữ nhân viên

Đây là những điểm “đắt giá” giúp doanh nghiệp nổi bật trong mắt các ứng viên nữ đang cân nhắc lựa chọn.

3. Đạt chứng nhận “Eruboshi” để nâng cao uy tín tuyển dụng

“Eruboshi” là chứng nhận dành cho các doanh nghiệp có thành tích tốt trong thúc đẩy bình đẳng giới. Doanh nghiệp đạt chứng nhận này không chỉ có lợi thế trong tuyển dụng mà còn nâng cao hình ảnh trong mắt cổ đông và đối tác.

Các tiêu chí đánh giá bao gồm:

• Tỷ lệ tuyển dụng nữ

• Tỷ lệ nữ duy trì công việc sau sinh

• Tỷ lệ nữ giữ vị trí quản lý

• Đa dạng hóa lộ trình phát triển nghề nghiệp

Doanh nghiệp tiêu biểu trong tuyển dụng và hỗ trợ lao động nữ

1. Khảo sát và ví dụ thực tiễn từ các tập đoàn lớn

Kameda Seika – Ngành sản xuất

• Làm 6 tiếng/ngày đến khi con 3 tuổi

• Có chế độ nghỉ cho chồng khi vợ sinh

• Làm việc linh hoạt: chỉ cần đảm bảo tổng số giờ trong tháng

Phụ nữ có thể dễ dàng cân bằng việc đưa đón con đi học, chăm sóc con ốm mà không bị áp lực từ công việc.

Taisei Corporation – Ngành xây dựng

• Nghỉ thai sản đến khi con 2 tuổi

• Có hỗ trợ gửi trẻ khi tham gia đào tạo

• Tái tuyển dụng nhân viên nữ sau khi nghỉ vì chăm con

• Giảm giờ làm cho phụ huynh có con học đến hết lớp 3

Cách làm này đặc biệt hiệu quả trong giải quyết “bức tường lớp 1” – khi trẻ bắt đầu đi học và không thể ở nhà một mình lâu như trước.

2. Kết quả đạt được và những bài học cho doanh nghiệp khác

Các doanh nghiệp như Kameda Seika và Taisei đã chứng minh rằng: khi có chính sách rõ ràng, minh bạch và linh hoạt, phụ nữ sẽ chủ động và gắn bó lâu dài hơn với công ty.

Đồng thời, các doanh nghiệp cũng trở nên thu hút hơn trong mắt người lao động nói chung và nhà đầu tư – đối tác nói riêng.

Kết luận

Việc tuyển dụng ứng viên nữ không chỉ là một lựa chọn mang tính đạo đức và công bằng mà còn là chiến lược kinh doanh thông minh trong bối cảnh khủng hoảng nhân sự như hiện nay. Để làm được điều này, doanh nghiệp cần xây dựng chính sách hỗ trợ phụ nữ đi làm bài bản, tạo điều kiện cho họ cân bằng công việc và gia đình, đồng thời chủ động truyền thông tích cực để thu hút họ đến với tổ chức. Sự thành công trong tuyển dụng nữ không đến từ những chiến dịch rầm rộ trong ngắn hạn, mà là kết quả của việc kiên trì tạo ra một môi trường làm việc bền vững, linh hoạt và thực sự thấu hiểu phụ nữ.

Đọc thêm: Chiến lược tuyển dụng hiệu quả trong bối cảnh thiếu hụt lao động